ศาสนาของ Olmecs

อารยธรรม Olmec เป็นวัฒนธรรม Mesoamerican ที่พัฒนาขึ้นเป็นครั้งแรก และวางรากฐานสำหรับอารยธรรมต่อมาอีกหลายแห่ง หลายแง่มุมของวัฒนธรรม Olmec ยังคงเป็นปริศนา ซึ่งไม่น่าแปลกใจเมื่อพิจารณาว่าสังคมของพวกเขาเสื่อมโทรมไปนานแค่ไหน อย่างไรก็ตาม นักโบราณคดีมีความก้าวหน้าเป็นพิเศษในการทำความเข้าใจศาสนาของชาว Olmec

วัฒนธรรม Olmec ครอบคลุมตั้งแต่ประมาณ 1,200 ปีก่อนคริสตกาลถึง 400 ปีก่อนคริสตกาลและเจริญรุ่งเรืองไปตามชายฝั่งของอ่าวเม็กซิโก ชาว Olmec ได้สร้างเมืองใหญ่สองเมือง คือ San Lorenzo และ La Venta ในปัจจุบัน ในรัฐที่ปัจจุบันรู้จักกันในชื่อ Veracruz และ Tabasco ตามลำดับ Olmecs เป็นชาวนา นักรบ และพ่อค้า และร่องรอยเล็กน้อยที่พวกเขาทิ้งไว้บ่งบอกถึงวัฒนธรรมอันรุ่มรวย อารยธรรมของพวกเขาล่มสลาย และนักโบราณคดียังคงถกเถียงกันถึงสาเหตุของการล่มสลายในปัจจุบัน แต่หลายวัฒนธรรมในภายหลัง รวมทั้งแอซเท็กและมายัน

การสืบสวนทางโบราณคดี

นักโบราณคดีพยายามอย่างสุดความสามารถเพื่อรวบรวมร่องรอยที่เหลืออยู่ของวัฒนธรรม Olmec เป็นการยากที่จะรวบรวมหลักฐานเกี่ยวกับกิจกรรมของ Olmecs โบราณ นักวิจัยใช้แหล่งข้อมูลสามแหล่งเกี่ยวกับศาสนาของวัฒนธรรม Mesoamerican โบราณ

• การวิเคราะห์ร่องรอยของอารยธรรม รวมทั้งประติมากรรม อาคาร และข้อความโบราณ หากมี
• ภาษาสเปนรายงานตั้งแต่ยุคแรก ๆ ของการพิชิต เกี่ยวกับการปฏิบัติทางวัฒนธรรมและศาสนา
• การศึกษาเชิงชาติพันธุ์วรรณนาเกี่ยวกับการปฏิบัติทางศาสนาแบบดั้งเดิมของชุมชนบางชุมชนในปัจจุบัน

ผู้เชี่ยวชาญที่ศึกษาชาวแอซเท็ก มายัน และวัฒนธรรมเมโสอเมริกันโบราณอื่นๆ ได้ข้อสรุปประการหนึ่งคือ ศาสนาของวัฒนธรรมเหล่านี้มีลักษณะบางอย่างร่วมกัน โดยชี้ไปที่ระบบความเชื่อที่เก่าแก่และเป็นรากฐาน Peter Joralemon กำหนดสมมติฐานความต่อเนื่องเพื่อเติมเต็มช่องว่างที่เหลือจากบันทึกและการศึกษาที่ไม่สมบูรณ์ ตามที่ Joralemon กล่าวว่า “มีระบบศาสนาพื้นฐานทั่วไปสำหรับชนชาติ Mesoamerican ทุกคน ระบบนี้เป็นรูปเป็นร่างมานานก่อนที่จะได้รับการแสดงออกอย่างยิ่งใหญ่ของศิลปะ Olmec และอยู่รอดได้นานหลังจากที่ชาวสเปนพิชิตศูนย์กลางทางการเมืองและศาสนาที่สำคัญของโลกใหม่ กล่าวอีกนัยหนึ่ง การศึกษาวัฒนธรรมอื่น ๆ สามารถเติมเต็มช่องว่างในความรู้ของสังคม Olmec ตัวอย่างนี้คือ Popol Vuh (การรวบรวมตำนานและตำนานโบราณ) แม้ว่าโดยปกติแล้วจะเกี่ยวข้องกับมายา แต่ก็มีตัวอย่างศิลปะ Olmec หลายอย่างที่แสดงภาพจาก Popol Vuh นี่คือกรณีของรูปปั้นฝาแฝดที่เกือบจะเหมือนกันที่แหล่งโบราณคดี Azuzul

Richard Diehl นักโบราณคดีได้ระบุห้ารายการที่เกี่ยวข้องกับศาสนา Olmec เหล่านี้คือ:

• จักรวาลที่ระบุบริบททางสังคมวัฒนธรรมที่เทพเจ้าและมนุษย์มีปฏิสัมพันธ์กัน
• เทพและทวยเทพผู้ควบคุมจักรวาลและมีปฏิสัมพันธ์กับมนุษย์
• หมอผีหรือนักบวชที่ทำหน้าที่เป็นตัวกลางระหว่าง Olmecs กับเทพเจ้าและวิญญาณของพวกเขา 
• พิธีกรรมที่กำหนดขึ้นโดยหมอผีหรือโดยผู้ปกครองที่เสริมแนวความคิดเกี่ยวกับจักรวาล
• สถานที่ศักดิ์สิทธิ์ทั้งจากธรรมชาติและที่มนุษย์สร้างขึ้น

ศาสนา Olmec

เช่นเดียวกับศาสนา Mesoamerican ในยุคแรก ๆ Olmecs เชื่อในสามระนาบของการดำรงอยู่: ดินแดนทางกายภาพที่พวกเขาอาศัยอยู่, โลกใต้พิภพ, และอาณาจักรแห่งท้องฟ้าซึ่งเป็นที่อยู่ของเทพเจ้าส่วนใหญ่ โลกของพวกเขาเชื่อมโยงกันด้วยจุดสำคัญทั้งสี่และพรมแดนทางธรรมชาติ เช่น แม่น้ำ มหาสมุทร และภูเขา ลักษณะพื้นฐานของชีวิต Olmec คือการเกษตร ดังนั้นจึงไม่น่าแปลกใจที่เทพเจ้า Olmecและพิธีกรรมที่อุทิศให้กับลัทธิเกษตรกรรมและความอุดมสมบูรณ์มีความสำคัญอย่างยิ่ง ไม่ทราบแน่ชัดว่าผู้ปกครองและราชาแห่ง Olmecs อ้างว่ามีความสัมพันธ์กับเทพเจ้าคืออะไร

Olmecs มีเทพหลายองค์ซึ่งมีภาพปรากฏซ้ำๆ ในประติมากรรม หินแกะสลัก และรูปแบบศิลปะอื่นๆ ชื่อของพวกเขาสูญหายไปตามกาลเวลา แต่นักโบราณคดีได้จำแนกตามลักษณะของมัน มีการระบุเทพ Olmec ไม่น้อยกว่าแปดองค์ที่ปรากฏในการแสดงทางวัฒนธรรมของพวกเขา เทพเหล่านี้ตาม Joralemon คือมังกร Olmec, สัตว์ประหลาดนก, สัตว์ประหลาดปลา, สัตว์ประหลาดที่ปิดตา, เทพเจ้าข้าวโพด, เทพเจ้าแห่งน้ำ, เสือจากัวร์และงูขนนก

เทพเจ้าเหล่านี้ส่วนใหญ่จะปรากฏตัวอย่างเด่นชัดในวัฒนธรรมอื่น ๆ เช่นมายา มีข้อมูลไม่เพียงพอเกี่ยวกับบทบาทของเทพเจ้าเหล่านี้ในสังคม Olmec หรือเกี่ยวกับพิธีกรรมทางศาสนาสำหรับแต่ละองค์

สถานที่ศักดิ์สิทธิ์ของ Olmecs

Olmecs ถือว่าสถานที่ทางธรรมชาติและที่มนุษย์สร้างขึ้นบางแห่งศักดิ์สิทธิ์ สถานที่ที่มนุษย์สร้างขึ้น ได้แก่ วัด ลานกว้าง และสนามบอล ส่วนสถานที่ตามธรรมชาติ ได้แก่ น้ำพุ ถ้ำ ยอดเขา และแม่น้ำ ไม่มีการค้นพบอาคารที่สามารถระบุได้ว่าเป็นวิหาร Olmec; อย่างไรก็ตาม มีแท่นยกพื้นจำนวนมากที่อาจใช้เป็นฐานสำหรับวัดที่สร้างจากวัสดุที่เน่าเสียง่าย เช่น ไม้ คอมเพล็กซ์ A ที่แหล่งโบราณคดี La Venta ถือเป็นคอมเพล็กซ์ทางศาสนา แม้ว่าสนามบอลเพียงแห่งเดียวที่พบในไซต์ Olmec นั้นมาจากยุคหลัง Olmec ของ San Lorenzo แต่ก็มีหลักฐานมากมายที่แสดงว่า Olmec เล่นกีฬา

Olmecs ยังเคารพสถานที่ทางธรรมชาติอีกด้วย El Manatí เป็นหนองน้ำที่ Olmecs ทิ้งเครื่องบูชาไว้ ซึ่งน่าจะเป็นผู้ที่อาศัยอยู่ใน San Lorenzo เครื่องบูชามีไม้แกะสลัก ลูกยาง มีด ขวาน และวัตถุอื่นๆ แม้ว่าถ้ำจะหายากในภูมิภาค Olmec แต่งานแกะสลักบางส่วนก็แสดงความเคารพต่อถ้ำ ในการแกะสลักหินของมังกร Olmec ปากของมันคือถ้ำ ถ้ำในรัฐเกร์เรโรมีภาพวาดที่เกี่ยวข้องกับ Olmecs เช่นเดียวกับวัฒนธรรมโบราณหลายแห่ง Olmecs นับถือภูเขา มีการพบรูปปั้น Olmec ใกล้กับยอดภูเขาไฟ San Martín Pajapan และนักโบราณคดีหลายคนเชื่อว่าเนินเขาเทียมในสถานที่เช่น La Venta นั้นหมายถึงภูเขาศักดิ์สิทธิ์สำหรับพิธีกรรม

Olmecหมอผี

มีหลักฐานที่ชัดเจนว่าหมอเป็นตัวแทนของชนชั้นทางสังคมในสังคม Olmec วัฒนธรรม Mesoamerican ที่ได้รับมาจาก Olmecs มีนักบวชที่อุทิศตนเพื่อกิจกรรมทางศาสนาโดยเฉพาะ ซึ่งทำหน้าที่เป็นตัวกลางระหว่างผู้คนและพระเจ้า มีรูปปั้นของหมอผีที่แปลงร่างจากมนุษย์กลายเป็นเสือจากัวร์ได้ พบกระดูกคางคกที่มีคุณสมบัติหลอนประสาทในสถานที่ Olmec; สันนิษฐานว่าหมอใช้ยาเสพติดที่ออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท ผู้ปกครองเมือง Olmec อาจทำหน้าที่เป็นหมอผีด้วย: ผู้ปกครองอาจถูกพิจารณาว่ามีความสัมพันธ์พิเศษกับเทพเจ้าและงานพิธีหลายอย่างของพวกเขาเป็นเรื่องทางศาสนา มีการพบวัตถุมีคมที่บริเวณ Olmec เช่น เงี่ยงปลากระเบน

พิธีกรรมและพิธีกรรมทางศาสนาของ Olmecs

เกี่ยวกับโครงสร้างของศาสนา Olmec ซึ่งตามที่เราได้เห็นแล้วนั้นมีพื้นฐานมาจากแนวคิดพื้นฐานห้าประการ แต่พิธีกรรมนั้นเป็นแง่มุมที่นักวิจัยรู้จักน้อยที่สุด การมีวัตถุในพิธี เช่น เงี่ยงปลากระเบนที่ใช้ในการนองเลือด บ่งชี้ว่ามีพิธีกรรมสำคัญเกิดขึ้น แต่รายละเอียดของพิธียังไม่ได้รับการกู้คืน มีการพบกระดูกมนุษย์ในบางพื้นที่ โดยเฉพาะกระดูกของเด็ก ซึ่งบ่งชี้ว่ามีการสังเวยมนุษย์ ซึ่งมีความสำคัญในเวลาต่อมาในหมู่ชาวมายา ชาวแอซเท็ก และวัฒนธรรมเมโสอเมริกาอื่นๆ การปรากฏตัวของลูกบอลยางแสดงว่า Olmecs เล่นเกมนี้ วัฒนธรรมในภายหลังจะกำหนดบริบททางศาสนาและพิธีการให้กับเกมบอล และมันก็สมเหตุสมผลที่จะคิดว่า Olmecs ก็ทำเช่นนั้นเช่นกัน

แหล่งที่มา

• โคย์, ไมเคิล ดี. และเร็กซ์ คูนตซ์ เม็กซิโก: จาก Olmecs ถึง Aztecs  พิมพ์ครั้งที่หก. นิวยอร์ก: เทมส์และฮัดสัน 2551
• ไซเฟอร์ส, แอน. การเพิ่มขึ้นและลดลงของ San Lorenzo, Veracruz  โบราณคดีเม็กซิกัน เล่มที่ 15 – จำนวน 87 (กันยายน-ต.ค. 2550), หน้า 36 ถึง 42
• Diehl, Richard A.  The Olmecs: อารยธรรมแรกของอเมริกา  ลอนดอน: เทมส์และฮัดสัน 2547
• Gonzalez Lauck, Rebecca B. Complex A, La Venta, ทาบาสโก  โบราณคดีเม็กซิกัน เล่มที่ 15 – จำนวน 87 (กันยายน-ต.ค. 2550), หน้า 49 ถึง 54
• Grove, David C. Olmec Sacred Hills. แปลโดย Elisa Ramirez โบราณคดีเม็กซิกัน  เล่มที่ 15 – จำนวน 87 (กันยายน-ต.ค. 2550), หน้า 30 ถึง 35
• มิลเลอร์ แมรี่ และคาร์ล ทูบ พจนานุกรมภาพประกอบของเทพเจ้าและสัญลักษณ์ของเม็กซิโกโบราณและมายา นิวยอร์ก: เทมส์ & ฮัดสัน 2536