Tabla de Contenidos
Stonogi i krocionogi, wraz z pauropodami i symphyla, to grupy myriapodów. Z kolei myriapody są podtypem stawonogów, najliczniejszym typem w królestwie zwierząt, do którego należą również owady, pajęczaki i skorupiaki. Są to bardzo stare zwierzęta: znaleziono skamieliny stonogi sprzed 418 milionów lat.
Stonogi to klasa Chilopoda (z greckiego cheilos , co oznacza wargę i poda , co oznacza stopę), która składa się z ponad 3000 gatunków. Liczba nóg stonogów waha się od 30 do 354. Co ciekawe, stonogi zawsze mają nieparzystą liczbę par nóg, więc nie ma gatunku stonogi, który ma ich sto, jak wskazuje nazwa rodzajowa.
Krocionogi należą do klasy Diplodopa (od greckich słów diplos oznaczających podwójny i poda oznaczający stopę), z około 12 000 gatunków. Pomimo swojej nazwy żaden znany gatunek nie ma tysiąca nóg; rekord należy do gatunku Illacme plenipes z 375 parami, czyli tylko 750 nogami.
Zarówno stonogi, jak i krocionogi mają ciało składające się z głowy i długiego tułowia złożonego z wielu segmentów i wielu par nóg. Stonogi mają jedną parę nóg na każdym segmencie tułowia, podczas gdy krocionogi mają dwie pary nóg na każdym segmencie tułowia.
różnice i podobieństwa
Stonogi są zwykle drapieżnikami (żywią się innymi zwierzętami), podczas gdy krocionogi są zwykle zjadaczami detrytusu (żywią się rozkładającą się materią organiczną).
Stonogi mają silne szczęki, a pierwsza para nóg ma pazury, których używają do łapania zdobyczy. Te paznokcie mogą również mieć gruczoły, które zaszczepiają jad. Ich ofiara jest bardzo zróżnicowana, w tym owady, pająki i robaki.
Krocionogi poruszają się wolniej niż stonogi. Żywią się liśćmi i innymi rozkładającymi się roślinami; istnieje tylko kilka gatunków krocionogów, które są drapieżne.
Stonogi mają długie czułki, a ich nogi wystają z tułowia, podczas gdy krocionogi mają krótkie czułki, a ich nogi znajdują się pod tułowiem.
Szybkie ruchy stonóg i ich jad pozwalają im uciec przed drapieżnikami i jednocześnie złapać zdobycz. Mechanizmy obronne krocionogów to ich zdolność do zwijania się w celu ochrony swoich słabych części, ich zdolność do kopania i zakopywania się; wiele gatunków może również wyrzucać płyn o bardzo nieprzyjemnym zapachu i smaku, który odstrasza ich drapieżniki.
Zarówno stonogi, jak i krocionogi występują na całym świecie, ale jest ich więcej w regionach tropikalnych. Do swojego rozwoju wymagają wilgotnego środowiska i są bardziej aktywne w nocy.
Przykłady Chilopoda i Diplodopa
Przykładem pięknie ubarwionego gatunku stonogi jest stonoga olbrzymia Sonora, Scolopendra heros , pochodząca z Teksasu w Stanach Zjednoczonych. Może osiągnąć 15 centymetrów długości i ma bardzo mocne szczęki. Jego jad może powodować silny ból i obrzęk oraz może być niebezpieczny dla dzieci i osób wrażliwych na jego toksyny.
Przykładem gatunku krocionoga jest olbrzymi afrykański krocionóg, Archispirostreptus gigas , który jest jednym z największych znanych krocionogów, osiągając do 40 centymetrów długości i 256 nóg. Gatunek ten pochodzi z Afryki, jego preferowanym siedliskiem są lasy i rzadko występuje na dużych wysokościach. Jest nieszkodliwy i często trzymany jako zwierzęta domowe. Gigantyczne krocionogi żyją do siedmiu lat.
Źródła
Brusca, RC, Brusca, GJ Bezkręgowce . Druga edycja. McGraw-Hill-Interamericana, Madryt, 2005.
Edgecombe, GD, Giribet, filogeneza G. Myriapod i pokrewieństwa Chilopoda . 143-168. W: Llorente Bousquets, J. & Morrone, JJ (red.): Różnorodność biologiczna, taksonomia i biogeografia stawonogów z Meksyku: ku syntezie wiedzy. Tom III. Science Presses, Narodowy Autonomiczny Uniwersytet Meksyku, Meksyk, 2002.
Shear, WA, Edgecombe, GD. Zapis geologiczny i filogeneza Myriapoda . Struktura i rozwój stawonogów , 39 : 174–190, 2010.
