Χρονοδιάγραμμα της Ελληνιστικής Ελλάδας

Η περίοδος της ελληνιστικής Ελλάδας αναφέρεται στην περίοδο της αρχαίας ελληνικής ιστορίας από τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ. C., που σηματοδοτεί το τέλος της Αλεξανδρινής εποχής, μέχρι την άφιξη της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Το τελευταίο σηματοδοτείται από τη μάχη του Ακτίου το έτος 31 π.Χ. Γ. Δηλαδή, η ελληνιστική περίοδος διήρκεσε σχεδόν 300 χρόνια, κατά την οποία υπήρξε μια μετάβαση μεταξύ της κλασικής Ελλάδας και της εξάπλωσης του ρωμαϊκού πολιτισμού στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή.

Αυτή η εποχή της ελληνικής ιστορίας χαρακτηρίστηκε, μεταξύ άλλων, από την ανάπτυξη λαμπρών πόλεων όπως η Αλεξάνδρεια, και από την ανάμειξη πολιτισμών και θρησκειών στο μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής επικράτειας. Αυτό περιελάμβανε τη διάδοση της ελληνικής ως κοινής γλώσσας σε πολλές μεγάλες πόλεις και το συγκριτικό του κλασικού ελληνικού πανθέου με πολλούς τοπικούς θεούς από τη Μέση Ανατολή και άλλα μέρη της αυτοκρατορίας.

Ονομάζεται ελληνιστική περίοδος ως παράγωγο του Ελλάς , όρος με τον οποίο ταυτίστηκαν αρχικά οι ηπειρώτες Έλληνες και μετά όλοι οι Έλληνες της αυτοκρατορίας που σφυρηλάτησε ο Μέγας Αλέξανδρος. Ακολουθεί μια σύντομη χρονολογία των σημαντικότερων γεγονότων που σημάδεψαν αυτή την περίοδο στην ιστορία ενός από τους σημαντικότερους και σημαντικότερους κλασικούς πολιτισμούς της αρχαιότητας.

4ος αιώνας – 300 π.Χ

323 π.Χ. Γ.: Πεθαίνει ο Μέγας Αλέξανδρος.

Ο θάνατος του φημισμένου κατακτητή και μονάρχη Μεγάλου Αλεξάνδρου σε νεαρή ηλικία 32 ετών σηματοδοτεί την επίσημη έναρξη της ελληνιστικής περιόδου της ελληνικής ιστορίας. Ο Αλέξανδρος Γ’ της Μακεδονίας, όπως ήταν γνωστός, πέθανε στην πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας του, τη Βαβυλώνα, μια μέρα του Ιουνίου του 323 π.Χ. Γ. λόγω μιας περίεργης ασθένειας, αν και πολλοί υποστηρίζουν ότι δολοφονήθηκε.

323-322 π.Χ. Γ.: Λαμιακός πόλεμος.

Ονομάζεται επίσης Ελληνικός Πόλεμος και Πρώτος Ελληνικός Πόλεμος, προκλήθηκε από τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου μετά τον οποίο η Αθήνα αποφάσισε να πολεμήσει για την ανεξαρτησία της από τη Μακεδονική αυτοκρατορία. Μετά την ήττα του πολέμου, η Αθήνα έχασε επίσης κάθε ευκαιρία για ανεξαρτησία και αναγκάστηκε να δεχτεί την ολιγαρχική εξουσία.

322-320 π.Χ. Γ.: Πρώτος Πόλεμος των Διαδόχων.

Οι στρατηγοί των στρατευμάτων του Μεγάλου Αλεξάνδρου ήταν γνωστοί ως Διάδοχοι ή Διαδόχοι. Μετά το θάνατό του, ξέσπασε μια σειρά πολέμων μεταξύ αυτών των στρατηγών για να αποφασίσουν ποιος θα ήταν ο αρχηγός της αυτοκρατορίας. Ο πρώτος από αυτούς τους πολέμους ξεκίνησε όταν ο Αντίπατρος, ο Κρατερός και ο Αντίγονος και στη συνέχεια ο Πτολεμαίος ένωσαν τις δυνάμεις τους ενάντια στον Περδίκκα, ο οποίος σκόπευε να παντρευτεί την αδελφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου Νίκαια για να ανέβει στο θρόνο της Μακεδονικής αυτοκρατορίας.

321 π.Χ Γ.: Ο Περδίκας δολοφονήθηκε.

Η δολοφονία του Περδίκκα σήμανε το τέλος του Α’ Πολέμου των Διαδόχων. Πέθανε στα χέρια δύο δικών του στρατηγών, του Πείτονα και του Σέλευκου, κοντά στην Πελούζα.

320-311 π.Χ. Γ.: Δεύτερος Πόλεμος των Διαδόχων.

Ο δεύτερος από τους Διαδόκους Πολέμους έλαβε χώρα μεταξύ του Πολυπέρχωνα, του Κλείτου και του Ευμένη, και του Αντιγόνου, του Πτολεμαίου, του Λυσίμαχου και του Κάσσανδρου. Σε αυτό το σημείο, οι συμμαχίες γίνονταν πιο περίπλοκες και οι λόγοι για την ένταξη στη μία ή την άλλη πλευρά πιο ποικίλοι.

319 π.Χ Γ.: Ο Αντίπατρος πεθαίνει.

Ο Αντίπατρος ήταν ο τελευταίος από τους στρατηγούς του Μεγάλου Αλεξάνδρου που διέταξε ο Φίλιππος Β’ της Μακεδονίας να πεθάνει. Διετέλεσε Αντιβασιλέας της Μακεδονικής Αυτοκρατορίας μετά το θάνατο του Περδίκκα και, μετά τον δικό του θάνατο, τον διαδέχθηκε ο Πολυπέρχων, ο οποίος ώθησε τον γιο του, Κάσσανδρο, να συμμετάσχει στον συνασπισμό κατά του Πολυπέρχωνα και των συμμάχων του κατά τη διάρκεια του Β’ Μακεδονικού Πολέμου. .

317 π.Χ Γ.: Ο Φελίπε Γ΄ της Μακεδονίας δολοφονήθηκε.

Ο Φίλιππος Γ’, αρχικά Φίλιππος Γ’ Αρριδαίος, ήταν ο μεγαλύτερος γιος του βασιλιά Φιλίππου Β’ της Μακεδονίας και ετεροθαλής αδελφός του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Έγινε βασιλιάς της Μακεδονίας μετά το θάνατο του ετεροθαλούς αδελφού του Αλέξανδρου. Ο Φίλιππος Γ’ εκτελέστηκε μετά τη σύλληψή του στην Αμφίπολη.

316 π.Χ Γ.: Ο Μένανδρος κερδίζει το βραβείο.

Η πρώτη και μία από τις μοναδικές κωμωδίες που ολοκλήρωσε ο Έλληνας θεατρικός συγγραφέας Μένανδρος ήταν «Ο Μισάνθρωπος», που αφηγείται την ιστορία του Κνέμωνα, ενός ηλικιωμένου άνδρα που απορρίπτει κάθε σχέση με άλλους ανθρώπους. Το έργο αυτό παρουσιάστηκε στις γραμμές του 316 α. Γ. και ήταν ο νικητής του φεστιβάλ.

309 π.Χ Γ.: Η Ροξάνα και ο Αλεχάντρο Δ’ εκτελούνται.

Ο Αλέξανδρος Δ’ ήταν ο δεύτερος γιος του Μεγάλου Αλεξάνδρου και ο πρώτος νόμιμος γιος. Ανακηρύχθηκε βασιλιάς της Μακεδονίας από τη γέννησή του, και στη συνέχεια βασίλεψε με τον θείο του Φίλιππο Γ’ μέχρι που δολοφονήθηκε το 317 π.Χ. Ο C. Casandro, ο γιος του Αντίπατρου που ήταν αντιβασιλέας της Μακεδονίας ενώ ο Αλέξανδρος Δ’ μεγάλωνε, διέταξε τη δολοφονία του Αλέξανδρου Δ’ και της μητέρας του, Ροξάνας, τερματίζοντας έτσι τη γενεαλογία της δυναστείας των Αργεάδων.

307 π.Χ Γ.: Ο Επίκουρος ιδρύει σχολείο στην Αθήνα.

Τη χρονιά αυτή ξεκίνησε η φιλοσοφική σχολή του Επικούρεια, που ίδρυσε ο Επίκουρος στην Αθήνα. Ο διάσημος Έλληνας φιλόσοφος αγόρασε έναν κήπο στην Αθήνα όπου ίδρυσε το σχολείο που ονόμασε «Ο Κήπος», για ευνόητους λόγους. Η φιλοσοφία του Επίκουρου βασίζεται στην ταύτιση της ευτυχίας με την ευχαρίστηση.

301 π.Χ. Γ.: Μάχη Ύψου. Διαίρεση της αυτοκρατορίας σε 4 μέρη.

Η Μάχη της Ύψου, που διεξήχθη κοντά στην πόλη Ύψος στη Φρυγία (σημερινή Τουρκία) ήταν μία από τις μάχες του Δ’ Διαδόχου Πολέμου και συμμετείχαν ορισμένοι από τους προαναφερθέντες στρατηγούς του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Μετά τη νίκη επί του Αντιγόνου, ο Πτολεμαίος, ο Κάσσανδρος και ο Σέλευκος χώρισαν την παλιά τους αυτοκρατορία, αφήνοντας την αρχική μακεδονική αυτοκρατορία χωρισμένη σε τέσσερα μέρη.

300 π.Χ. C.: Ο Zeno de Citio ίδρυσε τη στωική σχολή και ο Ευκλείδης ίδρυσε μια μαθηματική σχολή και οι δύο στην Αθήνα.

Ο Zeno de Citio είναι ο πατέρας της Σχολής των Στωικών, που ονομάζεται και Σχολή Στοάς, αφού του άρεσε να διδάσκει τα μαθήματα του σε μια μνημειακή στοά κοντά στην Αγορά της Αθήνας. Σχεδόν ταυτόχρονα, ο διάσημος μαθηματικός Ευκλείδης, πατέρας της Ευκλείδειας γεωμετρίας, ίδρυσε στην ίδια πόλη μαθηματική σχολή.

3ος αιώνας – 200 π.Χ

295-168 π.Χ. Γ.: Η δυναστεία των Αντιγονιδών κυβερνά τη Μακεδονία.

Η δυναστεία των Αντιγονιδών ιδρύθηκε όταν ο γιος του Αντιγόνου, Δημήτριος Α΄ Πολιορκητής, νίκησε και ανέτρεψε τον ηγεμόνα που είχε εγκαταστήσει στην Αθήνα ο Κάσσανδρος, Δημήτριο του Φαλήρου, τον εφευρέτη της βιβλιοθηκονομίας. Αυτή η δυναστεία θα διαρκέσει μέχρι το 168 π.Χ. Γ. με τη βασιλεία του Περσέα της Μακεδονίας.

282 π.Χ. Γ.: Μελέτες του Αρχιμήδη στην Αλεξάνδρεια.

Ο Αρχιμήδης, ένας από τους μεγαλύτερους μαθηματικούς της αρχαιότητας, ξεκινά τις μαθηματικές του σπουδές υπό τον Ευκλείδη στο σχολείο του στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.

281 π.Χ Γ.: Αναμορφώνεται η Αχαϊκή Συμμαχία. Ο Σέλευκος δολοφονείται.

Η Αχαϊκή Συμμαχία ήταν μια συνομοσπονδία ελληνικών πόλεων στη βορειοανατολική ακτή της Πελοποννήσου που ήρθε να ελέγξει ολόκληρη σχεδόν τη χερσόνησο της Πελοποννήσου. Από την άλλη πλευρά, κατά τη διάρκεια αυτού του έτους, ο Πτολεμαίος Κεραούνο δολοφονεί τον Σέλευκο Α’ Νικάτορα, ιδρυτή της αυτοκρατορίας των Σελευκιδών και τον Διαδόκο του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

280 π.Χ. Γ.: Χτίζεται ο Κολοσσός της Ρόδου.

Ο Κολοσσός της Ρόδου, ένα από τα θαύματα του αρχαίου κόσμου που αποτελούνταν από ένα εμβληματικό χάλκινο άγαλμα προς τιμή του Έλληνα θεού του Ήλιου, Ήλιου, χτίστηκε στο νησί και την ελληνική πόλη της Ρόδου το 280 π.Χ. ντο.

280-275 π.Χ. Γ.: Πυρρίχιος πόλεμος.

Ο Πυρρίχιος πόλεμος ξεκίνησε το 280 π.Χ. Γ. όταν η ελληνική πόλη Τάραντας στη νότια Ιταλία ζήτησε από τον Αιγύπτιο στρατηγό Pirro να τους υπερασπιστεί κατά των Ρωμαίων. Παρά τη νίκη του, έχασε ένα μεγάλο μέρος του στρατού του, από το οποίο προέκυψε η λαϊκή έκφραση «Πύρρειος νίκη» που χρησιμοποιείται σήμερα για να αναφερθεί σε άθλιες επιτυχίες.

280-277 π.Χ. Γ.: Κελτικές εισβολές.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου υπήρξαν αρκετές επιδρομές Κελτών ή Γαλατών από την Κεντρική Ευρώπη στα Βαλκάνια, πυροδοτώντας μάχες όπως η Μάχη των Θερμοπυλών το 279 π.Χ. ντο.

276-239 π.Χ. Γ.: Βασιλιάς της Μακεδονίας ανακηρύσσεται ο Αντίγονος Γονατάς.

Ο Αντίγονος Γονατάς νίκησε τους Γαλάτες εισβολείς το 277 π.Χ. Γ., μετά την οποία ανακηρύχθηκε από τον στρατό του Βασιλιάς της Μακεδονίας.

267-262 π.Χ. Γ.: Ξεσπά ο πόλεμος των Κρεμονιδών.

Μετά την ανακήρυξη του Αντιγόνου Γονατά σε βασιλιά της Μακεδονίας, ένας συνασπισμός ελληνικών πόλεων, υποκινούμενος από τον Χρεμωνίδα, Αθηναίο πολιτικό του δημοκρατικού κόμματος, ένωσε τις δυνάμεις του ενάντια στη μακεδονική αυτοκρατορία. Το 266 π.Χ. C., η Αθήνα ψήφισε να κηρύξει τον πόλεμο στη Μακεδονία και έτσι ξεκίνησε ο Κρεμωνιδικός πόλεμος.

226 π.Χ Γ.: Σεισμός καταστρέφει τον Κολοσσό της Ρόδου.

Με όλη του τη μεγαλοπρέπεια, ο Κολοσσός της Ρόδου στάθηκε για λιγότερο από 60 χρόνια, έχοντας καταστραφεί από σεισμό το 226 π.Χ. Γ. που έσπασε το μεγάλο άγαλμα στο ύψος των γονάτων.

239-229 π.Χ. Γ.: Δημήτριος Β’ βασιλιάς της Μακεδονίας.

Το 239 π.Χ. Βασιλιάς της Μακεδονίας έγινε ο Γ. Δημήτριος Β’, ο οποίος θα διαδεχόταν στον θρόνο τον πατέρα του, Αντίγονο Β’ Γονάτα. Ο βασιλιάς που η ιστορία θα αναφερόταν ως Αθολικός θα βασίλευε μέχρι το θάνατό του το 229 π.Χ. ντο.

229-221 π.Χ. Γ.: Αντίγονος Γ’ βασιλιάς της Μακεδονίας.

Μετά το θάνατο του Δημητρίου Β’, ο γιος του Φελίπε επρόκειτο να διαδεχθεί τον θρόνο. Ωστόσο, ήταν μόλις 10 ετών, οπότε ο ξάδερφος του Δημητρίου Β’, Αντόγκονο Γ’ Ντοσόν, ανέλαβε τη διοίκηση του βασιλείου της Μακεδονίας.

221-179 π.Χ. Γ.: Φελίπε Ε΄ βασιλιάς της Μακεδονίας.

«Ο Αγαπημένος της Ελλάδος», όπως έγινε γνωστός ο βασιλιάς Φίλιππος Ε’, ήταν ο προτελευταίος Μακεδόνας βασιλιάς της δυναστείας των Αντιγονιδών και γιος του βασιλιά Δημήτριου Β’. Βασιλιάς της Μακεδονίας ανακηρύχθηκε σε μικρή ηλικία 17 ετών μετά το θάνατο του θείου του Αντίγονο Γ’ Δώσον.

214-205 π.Χ. Γ.: Πρώτος Μακεδονικός Πόλεμος.

Ο Φελίπε Ε’ ανέλαβε ως αποστολή ζωής να κάνει τη Μακεδονία τη μεγαλύτερη δύναμη στη Μεσόγειο Θάλασσα, για την οποία ξεκίνησε μια σειρά πολέμων, οι περισσότεροι από τους οποίους ανεπιτυχείς, κατά της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

202-196 π.Χ Γ.: Ρωμαϊκή επέμβαση στα ελληνικά πράγματα.

Μετά από επανειλημμένες ήττες από τους Ρωμαίους, ο Φίλιππος Ε’ αναγκάστηκε να υπογράψει μια συνθήκη ειρήνης με τη Ρώμη που υπονοούσε την παρέμβαση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στην πολιτική της Μακεδονικής Αυτοκρατορίας.

2ος και 1ος αιώνας – 100 π.Χ

192-188 π.Χ Γ.: Σελευκιδικός πόλεμος.

Γνωστός και ως ο πόλεμος της Αντιόχειας και ο πόλεμος της Συρίας, ο πόλεμος των Σελευκιδών ήταν μια ένοπλη σύγκρουση μεταξύ της Αυτοκρατορίας των Σελευκιδών και της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας στη νότια Ελλάδα. Ο πόλεμος κορυφώθηκε με τη νίκη των Ρωμαίων και την υπογραφή της Συνθήκης της Απάμειας.

187-167 π.Χ. Γ.: Τρίτος γύρος Μακεδονικών Πολέμων.

Μετά τον θάνατο του Φιλίππου Ε’, ο γιος του Περσέας της Μακεδονίας διαδέχθηκε στον μακεδονικό θρόνο. Παρασύρθηκε, παρά τη θέλησή του, σε ένα τρίτο κύμα μαχών κατά των Ρωμαίων που ξεκίνησε η Ρωμαϊκή Δημοκρατία. Η έναρξη του πολέμου ευνόησε τον Περσέα και τον ελληνικό στρατό του, αλλά το 168 π.Χ. Γ. οι ρωμαϊκοί στρατοί ήρθαν να διοικούνται από τον Lucio Emilio Paulo, ο οποίος τους οδήγησε στην τελική νίκη της Ρώμης εναντίον της Μακεδονίας, τερματίζοντας οριστικά την αυτοκρατορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

175 π.Χ. Γ.: Ναός Ολυμπίου Διός στην Αθήνα.

Οι εργασίες ανέγερσης του Ναού του Διός στην Αθήνα ξαναρχίζουν χάρη στην παρέμβαση του Αντίοχου Δ’ Επιφάνη. Ωστόσο, η κατασκευή θα διακοπεί ξανά από το θάνατο του Αντίοχου.

148 π.Χ Γ.: Η Ελλάδα γίνεται ρωμαϊκή επαρχία.

Αυτό συμβαίνει μετά τη μάχη της Κορίνθου που κορυφώθηκε με επιτυχία τη ρωμαϊκή κατάκτηση της Ελλάδας. Με αυτό το γεγονός ξεκινά η περίοδος της ελληνικής ιστορίας που ονομάζεται Ρωμαϊκή Ελλάδα.

31 π.μ. C.: The Battle of Actium.

Η Μάχη του Ακτίου ήταν μια ναυτική στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ του στόλου του Καίσαρα Οκταβιανού και των συνδυασμένων στόλων της Κλεοπάτρας και του Μάρκου Αντώνιου. Ο Οκταβιανός κέρδισε την αποφασιστική νίκη που τερμάτισε χρόνια ρωμαϊκών εμφυλίων πολέμων, καθώς και την ελληνιστική εποχή της ελληνικής ιστορίας, ενώ είδε επίσης την άνοδο του πρώτου Ρωμαίου Αυτοκράτορα, Καίσαρα Αυγούστου, ο οποίος οδήγησε τα στρατεύματα στη νίκη.

βιβλιογραφικές αναφορές

ακαδημαϊκός. (ν). Μακεδονικός Περσέας . Ακαδημαϊκός. https://es-academic.com/dic.nsf/eswiki/924352

ArtTraveler. (2021, 6 Ιανουαρίου). Ζήνων του Κιτίου . https://arteviajero.com/articulos/zenon-de-citio/

Ayuso, M. (2014, 13 Ιανουαρίου). Πώς πέθανε ο Μέγας Αλέξανδρος: Λύθηκε ένα από τα μεγάλα μυστήρια της ιστορίας . elconfidencial.com. https://www.elconfidencial.com/alma-corazon-vida/2014-01-13/asi-murio-alejandro-magno-uno-de-los-grandes-misterios-de-la-historia-resuelto_75699/

Εκδότες της Εγκυκλοπαίδειας Britannica. (2021a, 11 Ιουλίου). Lamian War – Encyclopedia Britannica Online . BFJAAWARDS. https://bfjaawards.com/en/pages/18880-lamian-war–britannica-online-encyclopedia

Εκδότες της Εγκυκλοπαίδειας Britannica. (2021β, 15 Ιουλίου). Antigonid Dynasty – Encyclopedia Britannica Online . BFJAAWARDS. https://bfjaawards.com/en/pages/33268-antigonid-dynasty–britannica-online-encyclopedia

«Ο Μισάνθρωπος» του Μενάνδρου . (2012, 15 Οκτωβρίου). siocio.com. https://siocio.com/clasicos/1857-misantropo-de-menandro.html

Google. (ν). Μάχη Ύψου . Google Arts & Culture. https://artsandculture.google.com/entity/m02zbqw?hl=es

Hernández Abreu, O. (2020, 1 Ιουνίου). Οι Μακεδονικοί Πόλεμοι . ΙΣΤΟΡΙΑ. https://historiaeweb.com/2019/07/06/macedonic-guerras/

Mark, JJ (2013, 14 Νοεμβρίου). Μέγας Αλέξανδρος . Εγκυκλοπαίδεια Παγκόσμιας Ιστορίας. https://www.worldhistory.org/trans/es/1-265/alejandro-magno/?gclid=CjwKCAjwrZOXBhACEiwA0EoRD1qPyUnZpCIzSlj5X6chkg8Fw0xd9DnVom6tmc9rQiXQBQwAvD

MCNBiografias.com. (ν). απώλειες. (;-321 π.Χ.) . https://www.mcnbiografias.com/app-bio/do/show?key=perdicas

National Geographic Society. (2020, 20 Μαΐου). Καίσαρας Αύγουστος . National Geographic. https://education.nationalgeographic.org/resource/caesar-augustus/

Ortega, MT (2021, 26 Δεκεμβρίου). Δεύτερος Πόλεμος των Διαδόχων (319 – 316 π.Χ.) . Άλογο είναι! https://arrecaballo.es/edad-antigua/guerras-de-los-diadocos/segunda-guerra-de-los-diadocos-319-316-ac/

tok.wiki. (2013, Μάιος). Φίλιππος Γ’ της Μακεδονίας . Hmong.es. https://hmong.es/wiki/Philip_Arrhidaeus

Uriarte, JM (2019, 22 Νοεμβρίου). 10 Χαρακτηριστικά της Ελληνιστικής Περιόδου . Features.co. https://www.caracteristicas.co/periodo-helenistico/